Van de mannen van de Eerste SS-Bouwbrigade die in West-Vlaanderen actief waren, zijn er een twintigtal bij naam gekend.
1. De overledenen
Naam* |
Nationaliteit |
Begraafplaats |
Overlijdensdatum |
Omstandigheden |
Wladislaw LUBECKI (1) |
Pool (ca. 1896) |
Kortemark |
27-28.07.1944 | Schotwonde op trein |
Sergej MASLIJ |
Oekraïner |
Kortemark |
03.08.1944 | Long-TBC |
Sergej BONDAR |
Oekraïner |
Kortemark |
07.08.1944 | Long-TBC |
Gregori Kubobko | Oekraïner | Proven | 11.08.1944 | Dysenterie (rode loop) |
Gregorij ALLESSENKO |
Wit-Rus | Kortemark |
14.08.1944 |
Long-TBC |
Fedor Fourman | Oekraïner (°1923) | Westvleteren | 14.08.1944 | Doodgeslagen na vluchtpoging. |
Iwan Scharburg | "Rus" | Reninge (niet gmarkeerd) | ?.08.1944 | Doodgeschoten na vluchtpoging. |
Joseph LAMMEL (2) |
Sudetenduitser (1900) |
Kortemark |
1 september 1944 |
Neergeschoten op de vlucht |
Rudi BUSCH (3) |
Duitser (ca. 1898) | Kortemark |
1 september 1944 |
Neergeschoten op de vlucht |
Stanislas MROZ (4) |
Pool (1918) |
Kortemark |
1 september 1944 |
Gewond op de vlucht en geëxecuteerd. |
* Gegevens op basis van een verslag van Jan Woitas, door het gemeentebestuur van Kortemark op 20 juli 1945 overgemaakt aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Woitas maakt geen onderscheid tussen Oekraïeners en Russen. Professor Yudin van de universiteit van Gent bepaalde de nationaliteit op basis van de naam. De spelling is evenwel Russisch, zoals ze toen voorkwam op de Sovjetrussische paspoorten.
(1) Wladislaw Lubecki was 49 Ã 50 jaar oud, een ongehuwde haarkapper die in Warchau woonde. Hij werd naast de spoorweg bij het station van Kortemark begraven. De overige zes van Kortemark werden eerst begraven bij de cichorei-ast van Volckaert, dicht bij het schooltje.
(2) Joseph Lammel, geboren op 12.01.1900 in een dorp in de omgeving van Aussig (Tsjechië) was een groot-frabrikant. Hij werd tijdens een verblijf in Berlijn in 1933 gevangen gezet. Hij zat dus al elf jaar gevangen.
(3) Rudi Busch was â46 Ã 47 jaar oud en een handwerker uit de omgeving van Dresden.â
(4) Stanislas Mroz was â24 jaar en uit Poznan of omgeving.â
2. De ontsnapten
Toen de Eerste SS-Bouwbrigade na een maand uit West-Vlaanderen vertrok, ontbraken er 130 gevangenen! Getuigenen spraken na de oorlog van de enorme bereidheid bij de Belgische bevolking om die stakkerds te helpen. In een paar gevallen is het verzet gewapenderhand tussenbeide gekomen. Van die 130 is maar van enkele hun identiteit bekend
2.a. De vrijwillige of gedwongen repatrianten |
Bijzonderheden |
Anton Bilinski (Pool, 1922) en Jaroslaw Oprysk (Pool, 1918) | Getuigen (op 11 aug. 1945) dat een zekere Jan Michna (Pool) de ontsnapping in Kortemark plande. |
Wasil Bilousov en Iwan Danilin | Getuigen van de dood van Iwan Scharburg |
Ljenid Zarjetskie (Sovjetrus, 1924) en Pjetr Gjeorgivitsj Tarakinov (Sovjetrus 1934) | Getuigen bijdeontgraving van Fedor Fourman |
Jan Michna (Pool, 1912) | Leidde de ontsnapping op 1 sept. 1944 |
Wassili Gosloussof |
Verbleef in Noordschote. Was onderwijzer |
Michael Grogorevitsch Kovalov |
Verbleef in Westvleteren |
Stephan Kozyn (1) |
Verbleef in Staden. Vriend van Georges Zbovorski |
Gregori Moesyenko |
Van Dnjepropetrowsk (Oekraïne). Gewond bij sprong van vrachtwagen en verzorgd in hospitaal van Ieper |
Pedro en Leo | Doken onder in Westvleteren. |
2.b. De achterblijvers |
|
Nicolas Dubakov |
° Rostov (Rusland) op 2 juni 1924. Metaalarbeider, Ieper |
Dokter Gommert Krijger (°1905) |
Nederlandse arts. Overleed al in 1951 |
Walter Oprysk |
Oekraïener. Tijd schoenmaker in Handzame. Nadien VS. |
Nicolas Sanewski |
Woonde een tijd als schoenmaker in Oostvleteren. |
Otto Spehr |
Duitser. Kon naar Engeland vluchten. Later politie-commissaris in Kürten. Zette zich in voor nazi-slachtoffers. |
Jan Woitas (°Gdansk, 1913) |
Pool. Woonde aan het station van Kortemark als ambulant handelaar. Overleden in 1992. |
Grigory (âGeorgesâ) Zbovorski (°1922) |
Oekraïner. Woonde in Langemark als metselaar. Overleden in 2006. |
(1) Prof dr Oleksiy Yudin van de Rijksuniversiteit Gent hielp ons bij het plaatsen van een zoekertje in twee Oekraïense kranten, waarvoor onze beste dank.